مارمولک ها گروهی از حیوانات هستند که بیش از ۵۰۰۰ گونه شناسایی شده در سراسر جهان دارند. آنها به دلیل تنوعشان موفق در نظر گرفته می شوند، اما همچنین به این دلیل که توانسته اند تقریباً تمام اکوسیستم های جهانی را اشغال کنند. گروهی است با تغییرات درونی از نظر ریخت شناسی، تولید مثل، تغذیه و رفتار. بسیاری از گونه‌ها در مناطق وحشی یافت می‌شوند، در حالی که گونه‌های دیگر در مناطق شهری یا نزدیک آنها زندگی می‌کنند و دقیقاً به دلیل نزدیک بودن به انسان، اغلب این نگرانی وجود دارد که کدام یک ممکن است برای مردم خطرناک باشد.
برای مدتی تصور می‌شد که گونه‌های مارمولک‌ها یا مارمولک‌هایی که سمی هستند بسیار محدود هستند، با این حال، مطالعات اخیر نشان داده‌اند که گونه‌های بسیار بیشتری از آنچه در ابتدا تصور می‌شد قادر به تولید مواد شیمیایی سمی هستند. اگرچه اکثر آنها واقعاً به ساختارهای دندانی برای تلقیح مستقیم سم مجهز نیستند، اما هنگامی که دندان ها باعث نیش می شوند، می تواند همراه با بزاق وارد جریان خون قربانی شود. با توجه به موارد فوق، در این مقاله از سایت ما می خواهیم در مورد انواع مارمولک های سمی موجود با شما صحبت کنیم. همانطور که خواهید دید، اکثریت مارمولک های سمی متعلق به جنس هلودرما و وارانوس هستند
عقرب مکزیکی (Heloderma horridum)
عقرب مکزیکی (Heloderma horridum) گونه ای از مارمولک است که به دلیل فشارهایی که جمعیت آن از شکار بی رویه وارد می شود، در معرض تهدید است. با توجه به ماهیت سمی آن، و همچنین به دلیل تجارت غیرقانونی ، زیرا هم خواص دارویی و هم خاصیت تقویت جنسی به آن نسبت داده می شود و در بسیاری از موارد، به عنوان یک حیوان خانگی
میزان آن حدود 40 سانتی متر است، محکم، با سر و بدن بزرگ، اما دم کوتاه است. رنگ در بدن متفاوت است، بین قهوه ای روشن تا تیره با ترکیبی بین سیاه و زرد. عمدتاً در مکزیک، در امتداد سواحل اقیانوس آرام یافت شد.
هیولای گیلا (هلودرما مشکوک)
هیولا Gila یا Heloderma suspectum در فضاهای خشک در شمال مکزیک و جنوب ایالات متحده زندگی می کند. اندازه آن حدود 60 سانتی متر است، بدن نسبتا سنگینی دارد که حرکات آن را محدود می کند، بنابراین تمایل دارد به آرامی حرکت کند. پاهای آن کوتاه است، اگرچه پنجه های قوی دارد رنگ آن می تواند شامل خطوط صورتی، زرد یا سفید در فلس های سیاه یا قهوه ای باشد.
گوشتخوار است و از جوندگان، پرندگان کوچک، مارها، حشرات، قورباغه ها و تخم مرغ و غیره تغذیه می کند. این یک گونه حفاظت شده است، زیرا در وضعیت آسیب پذیری. است.
مارمولک یا عقرب مهره دار (هلودرما چارلزبوگرتی)
مارمولک مهره دار، عقرب یا گواتمالایی (Heloderma charlesbogerti) نمونه ای از گواتمالا است ، ساکن جنگل های خشک است. جمعیت آن به شدت تحت تاثیر تخریب زیستگاه و تجارت غیرقانونی این گونه است که آن را به شدت در معرض خطر انقراض قرار می دهد
عمدتاً از تخم مرغ و حشرات تغذیه می کند و دارای عادت درختکاری است. رنگ بدن مشکی با لکه های زرد نامنظم است.
اژدهای کومودو (Varanus komodoensis)
اژدهای مخوف کومودو بومی اندونزی است و می تواند تا 3 متر طول و حدود 70 کیلوگرم وزن داشته باشد. برای مدت طولانی تصور می شد که این یکی از بزرگترین مارمولک های جهان سمی نیست، اما به دلیل مخلوطی از باکتری های بیماری زا که در بزاق آن زندگی می کنند، هنگام گاز گرفتن قربانی خود، زخم را با بزاق انتهایی آغشته می کرد. برای ایجاد سپسیس در سد. البته مطالعات بعدی نشان داده است که این قابلیت تولید سم را دارند که اثرات مهمی بر قربانیان دارد.
این حیوانات شکارچیان فعال طعمه های زنده هستند، اگرچه می توانند از لاشه نیز تغذیه کنند. هنگامی که طعمه را گاز می گیرند، منتظر می مانند تا اثرات سم عمل کند و طعمه فرو می ریزد و سپس آن را پاره می کند و می خورد.
اژدهای کومودو در لیست قرمز گونه های در معرض خطر قرار دارد، بنابراین استراتژی های حفاظتی ایجاد شده است.
برای اطلاعات بیشتر در مورد زهر اژدهای کومودو، می توانید این مقاله دیگر را در مورد آیا اژدهای کومودو برای انسان خطرناک است بخوانید؟
مارمولک مانیتور ساوانا (Varanus exanthematicus)
یکی دیگر از مارمولک های سمی مارمولک مانیتور ساوانا (Varanus exanthematicus) است. دارای بدن ضخیم و همچنین پوست آن است که به آن نسبت به نیش سایر حیوانات سمی مصونیت می دهند. می تواند تا حدود 1.5 متر را اندازه گیری کند و سر آن پهن، با گردن و دم باریک است.
اصالتاً آفریقایی است، البته در مکزیک و آمریکا معرفی شده است. عمدتاً از عنکبوت ها، حشرات، عقرب ها و همچنین از مهره داران کوچک تغذیه می کند.
گوانا (وارانوس واریوس)
گوانا (Varanus varius) یک گونه درختی بومی استرالیا است. در جنگل های انبوه زندگی می کند که می تواند مناطق وسیعی را در داخل آن پوشش دهد. بزرگ است، اندازه آن کمی بیشتر از 2 متر و وزن آن تقریباً 20 کیلوگرم است.
از طرفی گوشتخوار و لاشخور هستند. در مورد رنگ آن بین خاکستری تیره و سیاه است و ممکن است لکه های سیاه و کرم رنگ روی بدنش داشته باشد.
نمایشگر آب میچل (وارانوس میچلی)
نمایشگر آب میچل (Varanus mitchelli) ساکن استرالیا ، به ویژه در باتلاق ها، رودخانه ها، تالاب ها و در ابها به طور کلی.همچنین این توانایی را دارد که درختی باشد، اما همیشه در درختان مرتبط با توده های آبی.
دارای رژیم غذایی متنوع ، شامل آبزیان و آبزیان، پرندگان، پستانداران کوچک، تخم مرغ، بی مهرگان و ماهی.
وارانوس آرگوس یا وارانوس خال زرد (Varanus panoptes)
در میان سمی ترین مارمولک ها، آرگوس یا وارانوس خال زرد (Varanus panoptes) نیز خودنمایی می کند. این در استرالیا و گینه نو یافت می شود و ماده ها تا حدود 90 سانتی متر اندازه دارند، در حالی که نرها می توانند به 140 سانتی متر برسند.
آنها در انواع مختلف زیستگاه های خشکی و همچنین در نزدیکی توده های آبی پراکنده هستند و گورکن عالی هستند. رژیم غذایی آنها بسیار متنوع است و شامل انواع مهره داران کوچک و بی مهرگان می شود.
مارمولک مانیتور دم خاردار (وارانوس آکانتوروس)
مارمولک مانیتور دم خاردار (Varanus acanthurus) نام خود را مدیون وجود ساختارهای خاردار روی دم خود است که از آن استفاده می کند. در دفاع از او اندازه کوچکی دارد و عمدتاً در مناطق خشک زندگی می کند و حفار خوبی است.
رنگ آن قهوه ای مایل به قرمز با وجود لکه های زرد است. رژیم غذایی آنها بر اساس حشرات و پستانداران کوچک است.
مارمولک بدون گوش (Lanthanotus borneensis)
مارمولک بدون گوش (Lanthanotus borneensis) بومی برخی از مناطق آسیا است، ساکن جنگل های استوایی نزدیک رودخانه ها یا توده های آبی.اگرچه آنها فاقد ساختارهای خارجی خاصی برای شنیدن هستند، اما قادر به شنیدن هستند و همچنین قادر به انتشار صداهای خاصی هستند. اندازه آنها به حدود 40 سانتی متر می رسد، شب خوار و گوشتخوار هستند و از سخت پوستان، ماهی ها و کرم های خاکی تغذیه می کنند.
این گونه همیشه سمی شناخته نشده است، با این حال اخیراً می توان غدد تولید کننده مواد سمی را شناسایی کرد که دارای اثر ضد انعقادی هستند، اگرچه به اندازه مارمولک های دیگر قدرتمند نیست. گزش این گونه برای مردم کشنده نیست
زهر مارمولک های جنس هلودرما
گزش این حیوانات کاملا دردناک است و زمانی که در افراد سالم ایجاد شود می توانند بهبود یابند.با این حال، گاهی می تواند کشنده باشد ، باعث ایجاد علائم قابل توجهی در قربانی می شود، مانند، خفگی، فلج و هیپوترمی، بنابراین موارد باید به سرعت رسیدگی شود. این مارمولک ها از جنس هلودرما مستقیماً سم را تلقیح نمی کنند، اما وقتی پوست قربانی را پاره می کنند، ماده سمی را از غدد تخصصی ترشح می کنند و به سمت زخم جریان می یابد و وارد بدن شکار می شود.
این سم ترکیبی از ترکیبات شیمیایی مختلف مانند آنزیم ها (هیالورونیداز و فسفولیپاز A2)، هورمون ها و پروتئین ها (سروتونین، هلوترمین، ژیلاتوکسین، هلودرماتین، اگزناتید و ژیلاتید و غیره) است.
برخی از این ترکیبات موجود در سم این جانوران مورد مطالعه قرار گرفته است، مانند مورد ژیلاتید (جدا شده از هیولای گیلا) و اگزناتید که شگفت انگیز به نظر می رسد فواید در بیماری هایی مانند آلزایمر و دیابت نوع 2 به ترتیب.
زهر مارمولک های تیره وارانوس
برای مدتی تصور می شد که فقط مارمولک های متعلق به جنس هلودرما سمی هستند، اما مطالعات بعدی نشان داد که سمیت در جنس وارانوس نیز وجود دارد این غدد در هر فک دارای غدد سمی هستند که به کانال های تخصصی بین هر جفت دندان می ریزند.
زهر تولید شده توسط این حیوانات یک کوکتل آنزیمی است، شبیه سم برخی از مارها و مانند گروه هلودرما، آنها نمی تواند مستقیماً قربانی را تلقیح کند، اما وقتی ماده سمی را گاز می گیرد، همراه با بزاق به داخل خون نفوذ می کند و باعث مشکلات انعقادی می شود، بنابراینایجاد می کند. نشت، علاوه بر افت فشار خون و شوک که با فروپاشی فردی که دچار گزش شده است به پایان می رسد. طبقات سموم شناسایی شده در زهر این حیوانات عبارتند از پروتئین های غنی از سیستئین، کالیکرئین، پپتید ناتریورتیک و فسفولیپاز A2.
تفاوت واضح بین جنس هلودرما و وارانوس این است که در اولی سم از طریق کانال های دندانی منتقل می شود، در حالی که در دومی این ماده از نواحی بین دندانی دفع می شود.
برخی از تصادفات مربوط به افراد با این حیوانات به مرگ ختم شده است، زیرا قربانیان در نهایت به خونریزی منجر می شوند. از طرفی کسانی که تحت درمان قرار می گیرند به سرعت خود را نجات می دهند.
مارمولک ها به اشتباه سمی در نظر گرفته شدند
معمولاً در مناطق مختلف، افسانه هایی در مورد این حیوانات ایجاد می شود، به ویژه در مورد خطر آنها به دلیل اینکه آنها سمی تلقی می شوند. با این حال، معلوم می شود که این یک باور غلط است که اغلب به دلیل شکار بی رویه به گروه جمعیت آسیب می رساند، به خصوص با مارمولک هایی که در خانه ظاهر می شوند. بیایید به چند نمونه از مارمولک و مارمولک که به اشتباه سمی تلقی می شود : نگاه کنیم:
- مارمولک تمساح، مارمولک مار یا عقرب (Gerrhonotus liocephalus).
- مارمولک کوه آلیکانته (باریسیا ایمبریکاتا).
- اسنپدراگون های کوچک (Abronia taeniata و Abronia graminea).
- آفتاب پرست کاذب (Phrynosoma orbiculare).
- پوست جنگل بلوط (پلستیودون سیاهگوش).
یک ویژگی رایج در گونه های مارمولک های سمی این است که اکثر آنها در برخی وضعیت آسیب پذیری قرار دارند، که منجر به خطر انقراض آنها می شود. این واقعیت که یک حیوان می تواند خطرناک باشد، بدون توجه به عواقبی که برای گونه ها به همراه دارد، حق نابودی آن را به ما نمی دهد. از این نظر، همه اشکال حیات روی کره زمین باید در ابعاد مناسب خود ارزش گذاری و احترام گذاشته شوند.