یکی از آسیب شناسی که می تواند بر سیستم صفراوی سگ تاثیر بگذارد کلستاز است. این تغییر شامل تجمع غیر طبیعی صفرا در کبد، مجاری صفراوی یا کیسه صفرا است که در نتیجه انسداد یا سرکوب جریان صفرا رخ می دهد. تعیین علت خاص کلستاز به طبقه بندی آن و ایجاد مناسب ترین درمان در هر مورد اجازه می دهد.
کلستاز در سگ چیست؟
کلستاز به عنوان تجمع غیرطبیعی صفرا در کبد، مجاری صفراوی یا کیسه صفرا تعریف می شود. وجود انسداد یا سرکوب جریان صفرا که به طور کامل یا جزئی از رسیدن صفرا به روده جلوگیری می کند.
برای درک بهتر چگونگی ایجاد کلستاز، پاتوژنز آن را به اختصار توضیح می دهیم. هپاتوسیت سلول های پارانشیمی کبد هستند که بیشتر وظایف این اندام را انجام می دهند از جمله اینکه سلولهای کبدی وظیفه تولید اجزای صفرا و ترشح آنها به کانال صفراوی (فضای بین دو سلول کبدی مجاور) را بر عهده دارند. صفرا هنگامی که وارد کانال می شود، به مجاری صفراوی داخل کبدی (یعنی مجاری داخل کبدی)، سپس به مجاری صفراوی خارج کبدی و در نهایت به کیسه صفرا که در آن ذخیره می شود، می رود.هنگامی که سگ غذای حاوی پروتئین و چربی می خورد، انقباض کیسه صفرا اتفاق می افتد و صفرا به روده کوچک جریان می یابد که باعث هضم و جذب مناسب چربی می شود. زمانی که صفرا به دلیل داخل یا خارج کبدی به درستی از مجاری صفراوی جریان پیدا نکند، کلستاز ایجاد می شود.
وقتی کلستاز در طول زمان حفظ می شود، سلول های کبدی در نهایت آسیب می بینند، زیرا اسیدهای صفراوی موجود در صفرا دارای اثر شوینده بر روی دیواره سلولی سلول های کبدی.
انواع کلستاز در سگ
بسته به علت تجمع غیرطبیعی صفرا در کبد، کلستاز به دو نوع طبقه بندی می شود:
- کلستاز داخل کبدی: زمانی که عامل کلستاز در خود کبد یافت می شود و مجاری صفراوی داخل کبدی را تحت تاثیر قرار می دهد.
- کلستاز خارج کبدی: زمانی که علت کلستاز خارج از کبد باشد مجاری صفراوی خارج کبدی را تحت تاثیر قرار می دهد.
در قسمت زیر علل مختلف ایجاد کلستاز داخل کبدی و خارج کبدی در سگ ها را توضیح می دهیم.
علل کلستاز در سگ
همانطور که توضیح دادیم، علل کلستاز بسته به کلستاز داخل یا خارج کبدی متفاوت است.
کلستاز داخل کبدی
علل اصلی کلستاز داخل کبدی در سگ ها عبارتند از:
- انسداد مجرای صفراوی داخل کبدی: به دلیل وجود انگل، سندرم صفرا غلیظ، التهاب مجاری صفراوی (کلانژیت) یا تومورهای صفراوی مجاری (کلانژیوکارسینوما).
- التهاب یا فیبروز در سطح فضای پورتال: فضاهای پورتال ساختارهای لوله ای هستند که از کبد عبور می کنند.از طریق آنها رگ های خونی، عروق لنفاوی و مجاری صفراوی عبور می کنند. هنگامی که این فضاها ملتهب یا فیبروتیک می شوند، ساختارهای داخل خود از جمله عروق لنفاوی را فشرده می کنند.
کلستاز خارج کبدی
کلستاز خارج کبدی زمانی رخ می دهد که انسداد در سطح مجاری صفراوی خارج کبدی یا در سطح کیسه صفرا وجود داشته باشد. به نوبه خود، این انسداد می تواند ناشی از:
- سنگ کیسه صفرا، انگل یا لخته که مجرای صفراوی خارج کبدی را مسدود می کند.
- سندرم صفرای ضخیم: زمانی که صفرا به قدری غلیظ باشد که به درستی جریان نداشته باشد و مجاری صفراوی را مسدود کند.
- تومورها (کلانژیوکارسینوم) یا فرآیندهای التهابی (کلانژیت) که دیواره مجاری صفراوی را تحت تأثیر قرار می دهند.
- فشرده شدن خارجی مجاری صفراوی: به علت پانکراتیت یا لنفادنیت پورتال یا غدد مزانتریک. وقتی این اندام ها بزرگ می شوند، می توانند مجاری صفراوی را از بیرون فشرده کرده و آنها را مسدود کنند.
علائم کلستاز در سگ
علامت اصلی کلستاز یرقان است که شامل رنگ زرد مایل به زردی است که در سطح پوست و غشاهای مخاطی مشاهده می شود. در نتیجه رسوب بیلی روبین. معمولاً بیلی روبین از طریق صفرا دفع می‌شود، اما در صورت کلستاز، این رنگدانه در کبد تجمع می‌یابد و وارد خون می‌شود و هیپربیلی روبینمی (افزایش سطح بیلی روبین در خون) ایجاد می‌کند. هنگامی که سطح بیلی روبین در خون بالاتر از 2 میلی گرم در دسی لیتر باشد، در بافت ها رسوب می کند و باعث زردی می شود. در سگ‌ها، زردی راحت‌تر در سطح صلبیه مشاهده می‌شود، اگرچه در مخاط دهان، مخاط تناسلی و حتی در پوست زمانی که سطح بیلی‌روبین بسیار بالا است نیز دیده می‌شود.
علاوه بر یرقان، در صورت انسداد کامل مجاری صفراوی، ممکن است علائم بالینی زیر مشاهده شود:
- سندرم سوء هاضمه/سوءجذب: نمک های صفراوی موجود در صفرا برای هضم و جذب چربی ها ضروری هستند. هنگامی که صفرا نتواند به روده برسد، یک سندرم سوء هضم/سوءجذب ظاهر می شود که با ظاهر اسهال از نوع اسمزی مشخص می شود.
- استئاتوره: شامل وجود چربی در مدفوع است. وقتی نمک های صفراوی به روده نمی رسند، چربی ها هضم و جذب نمی شوند، بنابراین با مدفوع دفع می شوند.
- مدفوع بدون رنگ (آکولیک): رنگ مدفوع به دلیل وجود استرکوبیلینوژن، متابولیتی است که از بیلی روبین به دست می آید. در موارد کلستاز، بیلی روبین موجود در صفرا به روده نمی رسد، به این معنی که استرکوبیلینوژن تولید نمی شود و مدفوع بی رنگ است.
- تمایل به خونریزی: در طول کلستاز، سوء جذب ویتامین K رخ می دهد، کمبود این ویتامین می تواند منجر به تغییراتی در هموستاز ثانویه شود و باعث افزایش تمایل شود. خون ریختن.
- کلانژیت باکتریایی: وقتی انسداد کامل شد، باکتری های روده می توانند از مجرای صفراوی بالا رفته و مجاری صفراوی را کلون کرده و باعث ایجاد باکتری شوند. کلانژیت.
وقتی انسداد خارج کبدی وجود داشته باشد که در طول زمان باقی بماند، مجاری صفراوی یا خود کیسه صفرا ممکن است پاره شود. هنگامی که صفرا به داخل حفره شکمی می افتد، یک پریتونیت ایجاد می کند که بسته به اینکه آلودگی باکتریایی رخ دهد یا نه، می تواند سپتیک یا آسپتیک باشد.
تشخیص کلستاز در سگ
بعد از بیان علل و علائم اصلی مرتبط با کلستاز، تشخیص آن را توضیح خواهیم داد.
به طور خاص، پروتکل تشخیصی کلستاز در سگ ها باید بر اساس نکات زیر باشد:
- تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی: همانطور که در قسمت قبل توضیح دادیم، سگ های مبتلا به کلستاز معمولا زردی دارند، اگرچه می توانند تماشا کنند. برای علائم گوارشی (اسهال، استاتوره و مدفوع تغییر رنگ) و همچنین درد شکم.
- آنالیز خون با نیمرخ کبد: مشخص ترین ویژگی کلستاز افزایش دو آنزیم کبدی آلکالین فسفاتاز و GGT (گاما) است. گلوتامیل ترانس پپتیداز). افزایش این آنزیم ها قبل از شروع یرقان اتفاق می افتد. علاوه بر این، افزایش سطح بیلی روبین در خون نیز قابل مشاهده است.
- سونوگرافی شکم: وقتی مجاری صفراوی مسدود می شود، صفرا نمی تواند به روده برسد، بنابراین در مجاری صفراوی جمع می شود. در نتیجه، گشاد شدن مجاری صفراوی و/یا کیسه صفرا وجود دارد که می توان آن را با سونوگرافی مشاهده کرد. با این حال، کیسه صفرا ممکن است به سادگی به دلیل بی اشتهایی گشاد شود (زیرا اگر حیوان غذا نخورد، محرکی برای تخلیه آن ایجاد نمی شود). بنابراین، برای تشخیص انسداد مجاری صفراوی، لازم است نه تنها اتساع، بلکه علت انسداد را نیز مشاهده کنید. در موارد پارگی کیسه صفرا، ناحیه کیسه صفرا با تعریف ضعیف و وجود مایع آزاد در شکم قابل مشاهده است.
- MRI: این تست تصویربرداری پیشرفته می تواند به تشخیص وجود انسداد در سطح مجاری صفراوی خارج کبدی کمک کند.
- لاپاراتومی اکتشافی: زمانی که سونوگرافی اتساع مجاری صفراوی را نشان می دهد، اما علت انسداد مشاهده نمی شود، جراحی اکتشافی مجاری صفراوی حفره شکمی ممکن است برای تشخیص علت ضروری باشد.
درمان کلستاز در سگ
درمان کلستاز در سگ باید در جهت علت ایجاد کننده آن باشد، و ممکن است شامل درمان دارویی، درمان جراحی یا هر دو باشد. از آنها.
درمان پزشکی
درمان دارویی بسته به علت کلستاز متفاوت خواهد بود و ممکن است محافظان کبدی (مانند اورسودوکسی کولیک اسید یا سیلیمارین)،تجویز شود.آنتی بیوتیک، مکمل های ویتامین (شامل ویتامین K، E یا D)، مایع درمانی وقتی کم آبی و غیره وجود دارد. علاوه بر این، محدود کردن محتوای چربی رژیم غذایی تا زمانی که جریان طبیعی صفرا به روده بازیابی شود، مهم است. بنابراین، غذاهایی که در سگ های مبتلا به کلستاز ممنوع است، غذاهایی هستند که چربی بالایی دارند.
درمان جراحی
درمان جراحی اغلب زمانی ضروری است که کلستاز ناشی از انسداد خارج کبدی باشد. گزینه های جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- برداشتن کیسه صفرا (کوله سیستکتومی)، از آنجایی که سگ بدون کیسه صفرا هنوز هم می تواند کیفیت زندگی خوبی داشته باشد.
- باز شدن کیسه صفرا یا مجرای صفراوی برای برداشتن سنگ، لخته یا سایر مواردی که مجرای صفراوی را مسدود می کند.
- قرار دادن استنت مجرای صفراوی برای باز نگه داشتن آنها در برابر مجرای صفرا.
- برداشتن تومورها که مجاری صفراوی را به صورت خارجی فشرده می کند.
همانطور که می بینیم، درمان طبیعی کلستاز در سگ ها به جز تغییر رژیم غذایی وجود ندارد، بنابراین برای تشخیص و درمان مناسب باید به کلینیک دامپزشکی مراجعه کرد.
